W sierpniu 2021 roku, gdy festiwal w Salzburgu powracał do zwykłego dla siebie poziomu aktywności po licznych ograniczeniach wynikających z pandemii, Evgeny Kissin przyciągnął wierną...

W sierpniu 2021 roku, gdy festiwal w Salzburgu powracał do zwykłego dla siebie poziomu aktywności po licznych ograniczeniach wynikających z pandemii, Evgeny Kissin przyciągnął wierną publiczność do Grosses Festspielhaus. Pianista zaprezentował oryginalny program ułożony z dzieł Berga, Chopina, Gershwina i, ku zaskoczeniu niektórych, Chrennikowa. Bogaty wybór bisów zawierał także utwory Mendelssohna, Debussy'ego i Chopina oraz jedną z własnych kompozycji Kissina.

Pianista uważa, że ​​zawsze jest „bardziej natchniony przed publicznością”, a tym razem dobór muzyki i jego urzekający artyzm połączyły się, by stworzyć spektakl, który wyróżniał się „głęboką intensywnością i koncentracją” (Bachtrack). Nagrany na żywo przez Deutsche Grammophon, „The Salzburg Recital” został wydany jako dwupłytowy płyta CD i e-album 2 września 2022 roku. Program recitalu sięga od XIX-wiecznego świata dźwiękowego Chopina po twórczość trzech kompozytorów z początku XX wieku, wywodzących się z bardzo odmiennych tradycji: austriackiej, amerykańskiej i rosyjskiej. Album otwiera pierwsza Sonata fortepianowa Berga, utwór rozszerzający granice konwencjonalnej tonalności, prezentujący późnoromantyczny świat dźwięków, pełnych kontrastów i emocjonalnych zawirowań.

Kissin wybrał także muzykę bliskiego i współczesnego Bergowi George'a Gershwina. Obaj kompozytorzy spotkali się w Wiedniu w 1928 roku i podziwiali nawzajem swoją muzykę. Gershwin sam był wybitnym pianistą, a jego Trzy Preludia z 1926 roku, łączące elementy języka muzyki klasycznej, jazzu, bluesa i ragtime’u, wkrótce stały się niejako jednym z fundamentów amerykańskiego repertuaru klasycznego XX wieku. Także Chopin czerpał inspirację z muzyki popularnej swoich czasów. Kissin wykonuje tu monumentalną sekwencję utworów kompozytora, poczynając od wzniosłego Nokturnu B-dur op. 62 nr 1 i kontynuując trzy z czterech Impromptus, nr 1 As-dur, nr 2 Fis-dur i nr 3 Ges-dur. Porywająca jest także energia wykonania Scherza h-moll op. 20 nr 1 oraz elektryzująca interpretacja Poloneza As-dur op. 53. Być może najbardziej nieoczekiwanym elementem tego eklektycznego programu są jednak miniatury Tichona Chrennikowa, który później został sekretarzem generalnym Związku Kompozytorów Radzieckich. Optymistyczna witalność jego Tańca i Pięciu Utworów świadczy o paradoksie człowieka, który później musiał potępić „formalistyczne” dzieła kolegów, takich jak Szostakowicz i Prokofiew, jednocześnie pracując za kulisami na rzecz ochrony artystów zagrożonych ze strony władz sowieckich. Kissin, który jako dziecko występował w obecności Chrennikowa, pragnie, by zapamiętano go za jego muzykę i działania, a nie słowa narzucone mu przez totalitarny reżim.

Salzburski Recital zamykają cztery bisy: „Duetto” z Pieśni bez słów op. 38, iskrzące tango dodekafoniczne Kissina, Scherzo Op. 31 nr 2 Chopina oraz „Clair de lune” Debussy'ego.

Skupione, zawsze wnikliwe interpretacje wielu różnych dzieł ujawniają być może to, co najważniejsze i decydujące o doborze repertuaru tego pianisty – miłość do fortepianu. Podobnie jak recital, płyta poświęcona jest pamięci nauczycielki Kissina, Anny Pawłownej Kantor, która zmarła w wieku 98 lat, 27 lipca 2021 roku. Kissin miał zaledwie sześć lat, kiedy odbył z nią swoją pierwszą lekcję w słynnej moskiewskiej szkole im. Gniesinych. „Wkrótce po tym, gdy zacząłem pracować z Nią” – wspomina pianista – „Anna Pawłowna stała się dla mnie kimś więcej niż nauczycielką… związała się z całą naszą rodziną i trzydzieści lat temu zamieszkała z nami. Była moją jedyną nauczycielką gry na fortepianie i wszystko, co jestem w stanie stworzyć na klawiaturze, zawdzięczam Jej.”

Tracklista:

LP 1

Alban Berg (1885–1935)
1. Piano Sonata op. 1 (13:33)

Tikhon Khrennikov (1913–2007)
2. Dance op. 5/3 (2:29)
5 Pieces op. 2
3. Vivace (1:10)
4. Andante con moto (2:46)
5. Moderato (1:42)
6. Andante (2:12)
7. Allegro vivace (3:01)

George Gershwin (1898–1937)
Preludes for Piano
8. Allegro ben ritmato e deciso (1:32)
9. Andante con moto e poco rubato (3:19)
10. Allegro ben ritmato e deciso (1:16)

LP 2

Frédéric Chopin (1810–1849)
1. Nocturne in B major op. 62/1 (7:23)
2. Impromptu No. 1 in A flat major op. 29 (4:11)
3. Impromptu No. 2 in F sharp major op. 36 (6:14)
4. Impromptu No. 3 in G flat major op. 51 (5:56)
5. Scherzo No. 1 in B minor op. 20 (10:54)
6. Polonaise in A flat major op. 53 (7:33)

Felix Mendelssohn (1809–1847)
Andante con moto (“Duetto”)
7. No. 6 from Lieder ohne Worte op. 38 (3:48)

Evgeny Kissin (*1971)
8. Dodecaphonic Tango op. 1/2 (2:49)

Frédéric Chopin
9. Scherzo No. 2 in B flat minor op. 31 (10:26)

Claude Debussy (1862–1918)
10. Clair de lune No. 3 from Suite bergamasque L 75 (6:05)